Wijnjewoude op coöperatieve wijze naar energieneutraal in 2025

Door Harmen Weijer

 

Hoe krijg je 2000 Wijnjewouders zo ver dat ook zij in hun eigen huis aan energiebesparing gaan doen? Of zelf duurzaam energie gaan opwekken? Alles met als doel dat in 2025 het dorp energieneutraal is. Door het zo veel mogelijk samen te doen, zo dachten enkele initiatiefnemers van het burgerinitiatief Wijnjewoude Energie Neutraal. Zij gaan samen met de 2000 dorpsgenoten aan de slag op energiegebied.

 

 

 

In 10 jaar tijd een heel dorp energieneutraal krijgen vraagt een gedegen aanpak. Pieter de Kroon, Frans Pool en Jaap Laanstra pakken deze handschoen op. Allereerst hebben ze gedefinieerd wat in hun ogen energieneutraal is. “Wij willen qua energieverbruik geheel zelfvoorzienend zijn”, vertelt Frans Pool. “Daarbij kijken we eerst naar energiebesparing. Wat we dan nog verbruiken willen we in Wijnjewoude duurzaam opwekken.” Mobiliteit telt daarin niet mee. Pieter de Kroon: “Het is in deze korte tijd van 10 jaar niet mogelijk om ook de brandstof voor onze auto’s en busjes lokaal duurzaam op te wekken. Dat is zeker wel onze ambitie voor na 2025.”

 

7 procent al duurzaam
 

Dan is het goed te weten hoe het dorp er nu voor staat. “We hebben dat in kaart gebracht”, zegt Pool. “Uit de verbruiksgegevens van Essent blijkt dat op dit moment 7 procent duurzaam wordt opgewekt. Vooral als gevolg van zonnepanelen op daken van woningen en bedrijven.”

Om zoveel mogelijk kansen te grijpen heeft de kerngroep vier werkgroepen opgericht: besparing, dorpscoöperatie, energieveld en landbouw. “Met het energieveld is de gedachte voor energieneutraal Wijnjewoude eigenlijk begonnen”, vertelt De Kroon. “We willen graag de grond die vrijkomt bij de herinrichting van de provinciale weg N381 gebruiken voor een zonneveld van 1 ha. Dit veld is bedoeld voor Wijnjewouders, die niet de mogelijkheid hebben of het niet mooi vinden om zonnepanelen op hun daken te plaatsen.” Want er is bij de bewoners in het dorp wel degelijk interesse in zonnepanelen, zegt Laanstra. “Maar de meesten vinden het niet mooi op hun daken. Dan zou een zonneveld dat we niet elders maar in Wijnjewoude realiseren, een prachtig alternatief zijn.”

 

Natuur
 

Gaat dit niet ten koste van de natuur? Pool vindt van niet. “De grond onder dit zonneveld blijft braak liggen, en wordt dus eigenlijk weer teruggegeven aan de natuur. Want muizen, eekhoorns en wellicht zelfs een verdwaalde fazant kunnen er onder scharrelen. Dit noemen we dan ook moderne natuur.”

De interesse onder de Wijnjewouders is groot, zo bleek afgelopen jaar tijdens de jaarlijkse braderie in het dorp. “We hebben een enquête gehouden. Daaruit bleek dat er wel interesse is naar informatie over energiebesparende en duurzame maatregelen. Dat sterkt ons in ons voornemen een dorpscoöperatie op te richten,” vertelt De Kroon.

Deze dorpscoöperatie wordt de spil om in Wijnjewoude zo veel mogelijk mensen op de hoogte te brengen van de mogelijkheden om energie te besparen en te verduurzamen, stelt Kroon. “Hiermee worden we een gemeenschap die elkaar helpt op energiegebied. Dat kan ook uitmonden in andere coöperaties, zoals op het gebied van zorg, maar deze coöperatie is op energie gericht.”

Het zorgt in het dorp niet alleen voor meer samenwerking op het gebied van energie; het levert ook werkgelegenheid op. “Dat is hard nodig, want de crisis heeft ervoor gezorgd dat er in het dorp deskundige mensen zonder werk zitten.  Zij zouden voor de dorpscoöperatie de nodige werk kunnen doen, want ik denk we dat heel goed kunnen gebruiken in al die maatregelen die we willen nemen”, aldus Pool.

 

Voorbeeld
 

Frans Pool is zelf een mooi voorbeeld van een ondernemer in Wijnjewoude die zelf al 100% zelfvoorzienend in duurzame energie is. Hij heeft een drukkerij in het dorp, en ook voor de energie van de drukkerij maakt hij gebruik van zelf opgewekte duurzame energie. Onder de tuin is een zogeheten aardaccu geplaatst. Dat is iets anders dan een gangbaar warmte-/koude-opslagsysteem. Bij een aardaccu wordt een sleuf op het erf gegraven van een halve meter diep. Deze wordt voorzien van folie, lavagruis, warmtewisselaars en drainageslang voor regenwaterinfiltratie. De aardaccu haalt voldoende warmte uit lucht, regen en bodem om een warmtepompsysteem van 12 kW circa 400 uur van warmte te voorzien, zonder extra ondersteuning. Stijgt de temperatuur bovengronds, dan wordt het systeem direct weer opgeladen; de bovengrondse warmte zal dan via de accu teruggaan naar de warmtepomp. Het zogeheten sunflexscherm zorgt ervoor dat de aardaccu wordt opgeladen met warmte uit de buitenlucht. “Hierdoor kan de warmtepomp al veel warmte-energie krijgen vanuit de aardaccu, zodat die minder stroom verbruikt. Naast deze maatregel heeft Pool ook een zonneboiler en zonnepanelen geïnstalleerd.

 

Meer informatie: www.wijnjewoude.net/energieneutraal